Het Zweedse automerk Volvo is geen onbekende. Haar auto’s worden wereldwijd via een dealernetwerk in 100 landen aan de man gebracht. Deze lokale dealers verzorgen het verkoopproces en de dienstverlening daar omheen. Zij onderhouden dus het contact met klanten en beschikken over belangrijke klantinformatie. Het hoofdkantoor daarentegen, heeft weliswaar controle op de productie, maar wist weinig tot niets van de eindgebruikers.
Deze situatie is voor veel B2B organisaties herkenbaar: er is geen directe communicatie en binding met de uiteindelijke gebruikers. Maar het kan ook anders en Volvo laat zien hoe.
Sinds enkele jaren probeert Volvo de beschreven situatie te veranderen door in te spelen op digitale ontwikkelingen en een aanpassing van het businessmodel. Daarbij wordt gebruik gemaakt van nieuwe technologieën zoals mobiele toepassingen en Social Media. Het doel is om een directe klantrelatie met eindgebruikers op te bouwen, zonder de relatie met haar dealers te verstoren.
Deze verandering werd gedreven door zowel de concurrentie als de klanten. Zo zei brandmanager Timo Paulsson:
Nowadays, you don’t sell a car. You sell a transportation solution, and it should be as efficient and smooth as possible. Looking into the future, we might say we don’t sell a transportation solution, we sell an experience.” This new orientation to services is recent at Volvo Cars Corporation: “After-sales has been very much a traditional business. To be frank, we have done business the same way since 1927, with 80 years of non-development… The last 10 to 15 years, it has been very obvious that we need to change that business model to align with competitors.
B2B Case: Social Media bij Volvo Cars
Om een directe relatie met eindgebruikers op de kunnen bouwen, heeft Volvo haar traditionele B2B aanpak verandert naar een B2B + B2C model. Social Media speelt daarin een belangrijke rol. Met de lancering van een eigen platform werd directe interactie met eindgebruikers mogelijk. Daar bleef het niet bij, want Volvo Cars is al jaren actief op sociale media als Facebook, Twitter en YouTube. Het doel was niet om via Social Media auto’s te verkopen, maar om de loyaliteit van klanten te vergroten: 70 tot 80 procent van de Facebook Fans zijn Volvo rijders. Dat zijn ze, omdat ze van het merk Volvo houden. Traditionele push-marketing zou juist contraproductief werken.
Volvo hecht daarbij aan transparantie. Een open dialoog is een randvoorwaarde om vertrouwen op te bouwen. Dus als iemand een negatief bericht plaatst, wordt daar openlijk op gereageerd.
Dat bleef niet onopgemerkt: Volvo viel de afgelopen jaren regelmatig in de prijzen vanwege haar aanpak. Peter Ganjbar, verantwoordelijk voor Social Media bij Volvo, zegt daarover:
Our approach of combining traditional broadcast coverage with two-way communication online is really resonating with audiences and fans … [We] are committed to this concept and we’re all very excited for what’s coming in 2011 and beyond.
Behalve activiteiten met een webportal en Social Media, werkt Volvo ook aan het ‘connected cars’ concept – het gebruik van mobiele toepassingen in auto’s, dat nieuwe communicatiemogelijkheden biedt. Dit concept speelt een steeds grotere rol in de strategie om direct in verbinding te staan met eindgebruikers. De Volvo on Call app is daarvan een tastbare uitwerking. Het is een hulpdienst waarmee Volvo rijders onder andere deuren kunnen openen en vergrendelen, hun auto kunnen traceren en het brandstofniveau in kunnen zien.
Verandering van een traditioneel B2B model
Alle digitale gegevens worden centraal verzameld en geanalyseerd: over de auto, de dealer en natuurlijk de eindgebruiker. Op die manier krijgt Volvo een beter beeld van de business. Ook kan dit inzicht helpen om de juiste beslissingen voor de toekomst te nemen.
Door de verandering van een traditioneel B2B model naar een gecombineerde aanpak, ontstaan nieuwe informatiestromen en contactmomenten:
Nieuwe uitdagingen
Bij de invoering van deze nieuwe benadering komt de organisatie nieuwe barrières tegen. Zo zijn Volvo medewerkers van oudsher niet gewend aan direct contact met eindgebruikers. Het nieuwe model vraagt in de praktijk om een mix van bestaand en nieuw personeel. Daarnaast blijkt een betere afstemming nodig, vooral tussen afdelingen zoals marketing, productie, R&D en sales.
Ook op een ander vlak staat Volvo voor nieuwe uitdaging: het vinden van een goede balans tussen de centrale regie en lokale autonomie. Zo vindt databeheer en -analyse plaats op centraal niveau, waardoor op decentraal niveau 1 op 1 marketing mogelijk wordt. Verder is Social Media ook een belangrijke drijfveer voor lokale autonomie. Door verschillen op het gebied van cultuur, wetgeving en mediagebruik, komt de verantwoordelijkheid voor Social Media op regionaal niveau. Zo zegt Paulsson daarover:
If you look in the Asia region and China, they have 10 alternatives to Facebook and Twitter and YouTube, which we, here in Gothenburg [Volvo global headquarters], might not be so knowledgeable about. And that’s why we need a regional structure to support that. The developments in these areas are really rapid, and knowing which social network is the hottest right now takes a lot of time.
De digitale visie van Volvo Cars
Volvo heeft dus diverse stappen gezet in de digitale transformatie van haar businessmodel. Daarbij is het duidelijk dat dit verder gaat dan Social Media. Er zijn ook meer afdelingen betrokken dan alleen Marketing of Communicatie. Verder hebben diverse producten en diensten een digitale component. Dan is het handig om een digitale visie vorm te geven, zoals Volvo dat heeft gedaan:
Wat kunnen we hiervan leren?
Deze case maakt duidelijk dat digitale ontwikkelingen een directe communicatie tussen producent en eindafnemers mogelijk maakt. Dit is een interessant gegeven voor B2B organisaties. Immers, data en feedback van eindgebruikers kunnen nieuwe inzichten opleveren om meer waarde te creëren. Daarbij denk ik vooral aan Marketing, Sales, Service en Innovatie.
Maar is het voorbeeld van Volvo een inspiratiebron voor elke B2B organisatie? In ieder geval wel voor bedrijven die producten op de markt brengen, die als zodanig door consumenten of zakelijke klanten worden gebruikt. Maar er zijn ook veel B2B organisaties die dat niet doen. Bijvoorbeeld omdat zij producten leveren die nog worden bewerkt. Deze bedrijven kunnen zich volgens mij beter concentreren op communicatie met directe afnemers.
Bron: MIT Studies
Credits: Flickr
Top-5 Boeken over Social Media Marketing:
#1 Handboek Online Marketing
Dit boek geeft je de theorie en de tools om een effectieve onlinemarketingstrategie te ontwikkelen en uit te voeren. Vol met praktijkvoorbeelden en tips hoe onlinemarketing bedacht en uitgevoerd kan worden om effectief te zijn.
#2 Zakelijke doelen bereiken met Social Media
Wil je zakelijk aan de slag met social media, maar weet je niet waar je moet beginnen? Of ben je al actief op social media, maar weet je eigenlijk niet wat je wilt en kunt bereiken? En wat je moet doen?
#3 Social Media management
Dit boek behandelt allerlei vragen – zoals: Hoe kunnen organisaties social media zo inzetten dat bezoekers graag met en over hen communiceren? En hoe kan van daaruit een relatie worden opgebouwd? Hoe kunnen organisaties het gedrag in de koop- en gebruiksfase via social media beïnvloeden?
#4 Social Selling
Social selling is een nieuwe manier van verkopen die gebruik maakt van het door online media voorgoed veranderde koopproces door online media effectief in te zetten. Het boek behandelt een negenstappen-aanpak die wordt afgesloten met een implementatie-actieplan.
#5 Handboek Social Marketing & Business
Het Handboek Social Marketing & Business helpt daarom de lezer een social media strategie te ontwikkelen, inzicht te krijgen in de succesfactoren van social media marketing en geeft concreet richting aan een transitie naar een social business.
Dit artikel is eerder verschenen op Emerce.
Weer een aantal leerzame punten Jos.
Vooral het punt dat medewerkers niet gewend zijn direct contact te hebben met de eindgebruiker is belangrijk. Dit geldt volgens mij voor veel medewerkers in veel branches.
Daarom is het essentieel om onder begeleiding van nieuw personeel, het bestaande personeel te laten oefenen met contact via social media. En dit goed te faciliteren (met training en tools) zodat het ook nog enigszins efficiënt gebeurt. Want er is eigenlijk niets om bang voor te zijn. Eindgebruikers bijten (meestal) niet en zijn een waardevolle bron van informatie.
Bedankt voor je reactie en aanvulling Coen
Beste Jos Veldwijk,
Wat een inspirerend artikel. Toch twijfel ik aan de geldigheid van het communiceren naar de consumenten van de klanten van een B2B organisatie dat vooral in diensten levert. Vallen diensten onder nog te bewerken producten?
Hoor graag van u.
Hoi Lizzy, bedankt voor je reactie. Ik begrijp het alleen niet zo goed, kun je het toelichten? Wat bedoel je bijvoorbeeld met ‘de geldigheid van het communiceren’?
Met ‘nog te bewerken producten’ bedoelde ik half-fabrikaten en grondstoffen die verder in de bedrijfskolom verwerkt/gebruikt worden. Diensten vallen daar wat mij betreft niet onder.
M.a.w. als je autostoelen produceert & levert, zou ik de communicatie primair richten op de directe afnemer, de autoproducent. Tenzij de eindgebruiker, de automobilist, zelf zijn (merk) autostoel kan kiezen – maar zover is het nu nog niet volgens mij.
Heb ik je hiermee verder geholpen?